Domino là một trò chơi quen thuộc với nhiều người, các quân Domino được xếp liền kề với nhau và khi thay đổi điểm gốc thì tất cả sẽ biến thành một chuỗi đổ theo hướng đã sắp xếp. Từ chính hình ảnh ấn tượng đó, Domino cũng được đề cập đến trong lĩnh vực kinh doanh với tên gọi của một hiệu ứng cùng tên.
Chắc hẳn lúc này nhiều người vẫn chưa nhận ra được mối liên hệ của hiệu ứng Domino trong kinh doanh. Ở môi trường cạnh tranh khốc liệt ngày nay, bạn không thể tự mình sắp đặt mọi thứ theo ý muốn của mình. Đồng thời không phải ai cũng biết đâu là “quân Domino” đầu tiên để nắm bắt những cơ hội đầu tư, chuyển hướng kịp thời cho mình. Vì vậy, hiệu ứng Domino trong kinh doanh chính là một “kho bí mật” mà nhiều người muốn khám phá.
1/ Hiệu ứng Domino là gì?
Nếu chỉ nhắc đến Domino thì mọi người đều sẽ liên tưởng đến trò chơi đòi hỏi tính tỉ mỉ, kỹ lưỡng và sự sắp đặt đầy tính nghệ thuật mà ngay cả người lớn cũng phải “say đắm”. Tuy nhiên, với câu hỏi “Hiệu ứng Domino là gì?” thì không phải ai cũng có thể nhanh chóng đưa ra lời giải thích ngay cho bạn. Bởi sự liên tưởng giữa một trò chơi và một hiệu ứng mang tính học thuật chưa bao giờ là điều dễ dàng cả. Trong tiếng Anh, hiệu ứng này được gọi là Domino Effect môi tả cho chuỗi các hiệu ứng lan truyền hay còn được gọi là “giận dữ chuỗi”.
Hiệu ứng này đề cập đến sự thay đổi một hành vi nào đó ở điểm bắt đầu sẽ tự động tạo ra các chuỗi phản ứng tương tự kế liền. Đồng thời những thay đổi này còn tác động vào những hành vi liên quan, nên hiệu ứng Domino vì thế mà dần hình thành nên các chuỗi phản ứng nối liền nhau. Từ một sự kích hoạt nhỏ để tất cả mọi thứ cùng “bùng nổ” theo thứ tự liên tiếp. Bạn có thể nhận thấy điều này từ rất nhiều điều ngay trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Bởi hiệu ứng Domino ngày càng được phát hiện và ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, bạn ngày ngày chăm chi tập luyện thể dụng sau một khoảng thời gian nhất định bạn sẽ cảm thấy cơ thể mình khỏe mạnh hơn, tinh thần luôn được tỉnh tóa, thoải mái. Và đương nhiên những điều này cũng sẽ thúc đẩy những “chuỗi phản ứng” khác như sự tập trung cao độ cho công việc, giấc ngủ cũng sâu hơn so với trước kia,… Tuy nhiên, hiệu ứng Domino cũng có thể tạo ra những phản ứng lan truyền xấu từ chính những tác động đầu tiên mà các bạn tạo thành.
Xem thêm: Marketing thông qua người nổi tiếng: Ưu, nhược điểm và những bí quyết thành công
2/ Vì sao hiệu ứng Domino xuất hiện trong kinh doanh?
Hiệu ứng Domino trong cuộc sống được thể hiện ở nhiều phương diện, lĩnh vực khác nhau. Không chỉ trong những sinh hoạt, những điều đơn giản mà bạn tiến hành mà còn là những vấn đề quan trọng. Vậy tại sao hiệu ứng Domino lại xuất hiện trong kinh doanh? Đây ắt hẳn là câu hỏi khiến nhiều bạn băn khoăn lúc này, bởi nếu nói nó là một chuỗi phản ứng liên tiếp thì trong kinh doanh mỗi một hoạt động đều được tiến hành dựa trên những chiến lược, nguyên tắc rõ ràng. Liệu điều này có phải là quy luật ngược lại so với những điều trên không?
Theo đó, để lý giải cho điều này thì bản thân mỗi người đều cần hiểu rõ về bản chất thực sự trong hoạt động kinh doanh cũng như nền tảng kiến thức kinh tế. Bởi hiệu ứng Domino trong kinh tế bao phủ cho các chuỗi lan truyền phản ứng rất mạnh mẽ. Vì vậu, có 2 lý do để chúng tôi có thể lý giải cho sự xuất hiện của hiệu ứng Domino trong lĩnh vực kinh doanh đang được mọi người quan tâm lúc này.
Thứ nhất – Mọi hoạt động trong kinh doanh đều gắn liền với lợi ích: Mối quan hệ giữa các chiến lược, kế hoạnh, định hướng hay chiến thuật được tiến hành trong kinh doanh đều gắn liền với lợi ích thiết thực. Đây chắc chắn là điều mà bạn có thể nhìn nhận được ngay lập tức, chính mối liên hệ này chỉ cần có sự thay đổi, dù đến từ hành vi nhỏ cũng sẽ mang đến những tác động ảnh hưởng lẫn nhau.
Thứ hai – Trong kinh doanh, chúng ta luôn có xu hướng trân trọng các mục tiêu và tuân thủ chúng một cách nhân quán: Bạn có thể thấu rằng các mục tiêu luôn là điều sẽ xuất hiện trong các hoạt động kinh doanh được tiến hành. Và mỗi một nhà quản lý hay nhân viên đều sẽ tuân thủ các yêu cầu đều đạt được nó với sự nhất quán cao trên nhiều phương diện. Như vậy, những mục tiêu này sẽ được gắn vào từng suy nghĩ, hành động khi tiến hành dể dần dần chạm được đến đích cũng giống như từng quân Domino đổ vậy.
3/ Bản chất của hiệu ứng Domino trong kinh doanh
Bản chất của hiệu ứng Domino trong cuộc sống nói chung là kích thích nên một chuỗi phản ứng từ suy nghĩ cho đến hành động cụ thể. Tuy nhiên, bản chất của nó khi được đặt trong kinh doanh vẫn đang bị nhiều người hiểu sai ý. Không phải lúc nào hiệu ứng này cũng mang đến những kết quả tốt, giúp các doanh nghiệp đạt được lợi ích về doanh thu, giá trị thương hiệu cho mình. Điều cần nhấn mạnh về bản chất của hiệu ứng Domino trong lĩnh vực kinh doanh ở đây là nó cũng hoàn toàn mang lại những tác động tiêu cực.
Tức là bản chất sẽ tồn tại song song cả tích cực và tiêu cực, hơn thế bạn cần phải hiểu rằng chúng ta không thể thay đổi chỉ duy nhất một hành vi. Mọi hành vi sẽ đều liên kết với nhau theo một cách nào đó mà bạn có thể không phát hiện ra. Trong kinh doanh cũng vậy, chiến lược kinh doanh của bạn không tốt và bạn điều chỉnh lại một phần như phương tiện truyền thông trong đó. Nhưng ảnh hưởng của nó tạo ra có thể tác động đến việc tiếp cận khách hàng mục tiêu, phân phối sản phẩm ra thị trường,…
Đồng thời để có tự tạo ra những chuỗi phản ứng Domino mang ý nghĩa tích cực còn đòi hỏi sự cam kết kiên định và nhất quán trong mọi hành vi hướng đến mục đích. Vì vậy, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể điều hướng được tất cả các chuỗi hiệu ứng Domino đúng với các mục tiêu kinh doanh, đầu tư của mình. Hơn thế, hiệu ứng này có thể xuất phát ngay trong nền kinh tế chung mà vô hình chung bạn bị rơi vào trở thành một phần trong chuỗi phản ứng lan truyền đó.
4/ Hiệu ứng Domino có mang lại lợi thế kinh doanh không?
Với việc hiểu rõ về bản chất của hiệu ứng Domino trong kinh doanh như trên, có lẽ nhiều người sẽ phải e dè trước việc có nên tạo ra những chuỗi phản ứng liên hoàn này hay không. Nhất là khi thông thường nhắc đến và đưa ra thảo luận về hiệu ứng này thì đều liên quan đến các vấn đề tiêu cực, những phản ứng tiêu cực ảnh hưởng xấu đến hoạt động đầu tư kinh doanh. Như bạn đã biết, kinh doanh không phải là một trò chơi, có rất nhiều thứ bạn không thể tự sắp xếp và không có ai chỉ cho bạn rằng đâu là quân Domino đầu tiên – điểm gốc rễ của mọi điều.
Tuy nhiên, bạn cũng đừng quá lo lắng mà gạt bỏ đi một trong những hiệu ứng kinh doanh đầy thú vị này. Thực tế, đã có rất nhiều doanh nghiệp nhỏ thành công trong việc dành thị phần, nâng cao giá trị thương hiệu của mình bằng chính việc “chơi Domino giỏi”. Họ biết đâu là những quân Domino chủ chốt để tạo những tác động cần thiết để chinh phục tất cả dãy Domino và thu được về lợi ích mong muốn của mình. Đây được coi là dãy Domino kỳ vọng cho mô hình kinh doanh mà mọi nhà lãnh đạo cần phải sáng suốt thiết lập ra.
Cùng với đó, môi trường kinh doanh còn có những chuỗi phản ứng vô hình chung khiến chúng ta bị kéo theo. Vì vậy, muốn sử dụng hiệu ứng Domino thành công thì bạn còn cần phải dự đoán được những dãy Domino này trên cả hai khía cạnh tích cực và tiêu cực. Hãy theo dõi và nghiên cứu thị trường và đón đầu những xu hướng từ khi chúng là những “mầm xanh”. Thứ nhất để bạn biết tận dụng những quân Domino chủ chốt và thứ hai bạn sẽ biết mình cần điểu chỉnh dãy Domino của mình ra sao khi có những ảnh hưởng xấu của thị trường chung.
5/ Bật mí 3 quy tắc căn bản khi thực hiện hiệu ứng Domino
Dù thực hiện hiệu ứng Domino trong bất kỳ một lĩnh vực nào của cuộc sống hay đơn giản là muốn duy trì những hành vi tốt trong sinh hoạt thì đều cần phải tuân thủ những quy tắc nhất định. Bởi trong trò chơi chỉ cần một tác động nhỏ bạn có thể khiến cả dãy các quân Domino đổ ngay lập tức. Nhưng khi áp dụng vào thực tế và nhất là kinh doanh thì mọi điều không hề đơn giản như vậy.
Thực hiện hành động nào đấy liên tục
Để tạo nên những tác động đủ mạnh để ảnh hưởng đến cả dãy Domino thì điều đầu tiên bạn cần thực hiện chính là “Thực hiện hành động nào đấy liên tục”. Hành động này phải được tiến hành dựa trên những ưu thế mà bạn đang sở hữu, là những điều tạo nên động lực cho cả quá trình. Ví dụ, với những sản phẩm mới chưa được mọi người biết đến thì điều đầu tiên bạn cần phải truyền thông, tiếp thị cho nó. Hãy đưa thông tin của sản phẩm đến với khách hàng mục tiêu liên tục với nhiều kênh khác nhau. Điều này không chỉ giúp sản phẩm của bạn được “phủ sóng” mà còn giúp thương hiệu của bạn cũng được biết đến nhiều hơn. Bởi đôi khi chúng ta không cần biết đâu là quân Domino đầu tiên nhưng trong dãy đó nhất thiết phải có một quân đổ.
Duy trì và chuyển sang hành động khác
Ngay cả khi hoạt động mà bạn đã làm liên tiếp đã khiến một quân Domino đổ thì cũng cần phải đồng thời vừa duy trì và chuyển sang hành động khác. Điều này để đảm bảo rằng sẽ tạo ra nhiều chứ không phải chỉ một chuỗi phản ứng duy nhất. Hãy để những động lực nào tạo đòn bẩy cho những hoạt động tiếp theo đạt được mục tiêu. Ví dụ, sau khi quá trình tiếp thị sản phẩm mới thành công bạn có thể tung ra những bản dùng thử để khách hàng trải nghiệm và cảm nhận. Như vậy, họ mới có những đánh giá thực tế và nếu sản phẩm đủ tốt, đáp ứng nhu cầu thì họ sẽ mua sau đó.
Chia nhỏ tất cả mọi thứ để có thể kiểm soát được
Vì chuỗi Domino sẽ tạo ra nhiều dãy đổ liên tiếp, trong kinh doanh nó cũng tương đương với một khối lượng công việc “siêu to khổng lồ”. Để đảm bảo về mặt hiệu quả, hãy chia nhỏ tất cả mọi thứ ra để kiểm soát tốt hơn. Vì hiệu ứng này là một quá trình tiếp nối chứ không phải một kết quả. Chỉ cần một quân Domino bị dừng hay khi đổ không đủ lực để tác động vào quân tiếp theo thì chuỗi phản ứng lan truyền này sẽ bị dừng lại ngay lập tức. Trong trường hợp đó, nếu không chia nhỏ ra bạn sẽ khó có thể biết được vấn đề đã xuất hiện từ lúc nào.
6/ Cách tăng trưởng doanh nghiệp nhờ hiệu ứng Domino
Để giúp doanh nghiệp tăng trưởng nhờ hiệu ứng Domino chắc chắn không phải là điều dễ dàng chút nào. Tạo ra dãy Domino kỳ vọng là một chuyện nhưng để duy trì và quản lý nó hiệu quạ lại là chuyện khác. Vì vậy, để có thể ứng dụng tốt còn phụ thuộc vào khả năng của người lãnh đạo rất nhiều. Nhưng chúng tôi có thể chia sẻ một số điều giúp bạn có thể áp dụng vào việc sử dụng hiệu ứng này.
“Liệu cơm gắp mắm”: Domino trong kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp cần phải biết nguồn lực, điều kiện và khả năng thực tế của mình như thế nào. Có bao nhiêu thì làm bấy nhiêu. Đừng tạo nên các dãy Domino quá lớn trong khi thực tế thì lại không ham nổi.
Nhận biết vấn đề: Thị trường kinh doanh luôn tồn đọng rất nhiều vấn đề khác nhau, nó có sự liên kết chặt chẽ đến sự phát triển của doanh nghiệp. Hơn thế, mọi doanh nghiệp bản thân sẽ có những vấn đề luôn tồn đọng. Vì vậy, điều quan trọng bạn cần phải biết vấn đề của mình là gì, tài chính kém, sản phẩm chưa thực sự nổi bật hay quy trình làm việc quá rườm rà và cồng kềnh.
Thiết lập một quy trình vận hành trơn tru: Như các bạn đã biết, Domino là chuỗi các phản ứng được thiết lập với sự nhất quán. Chuỗi này có thể bị đứt nên quy trình vận hành của nó không được đảm bảo. Vì vậy, doanh nghiệp cần phải thiết lập một quy trình làm việc hiệu quả, chiến lược tốt, kế hoạch phù hợp cho việc hướng đến mục tiêu cuối cùng.
7/ Ví dụ về hiệu ứng Domino trong kinh doanh thời Covid
Có thể nhiều bạn vẫn đang xem nhẹ sự ảnh hưởng từ hiệu ứng Domino trong kinh doanh. Vậy ví dụ về hiệu ứng Domino trong kinh doanh sau đây sẽ giúp bạn nhận định một cách chính xác hơn. Khi đại dịch Covid-19 bùng nổ trên toàn cầu, không chỉ y tế, cuộc sống của mỗi người bị ảnh hưởng mà nền kinh tế chung bị thiệt hại rất nặng nề. Chỉ tính riêng tại Việt Nam đã có hơn 50% doanh nghiệp chịu ảnh hưởng từ cuộc đại dịch này với doanh thu bị giảm 16%. Tại Mỹ thì có hàng ngàn cửa hàng, mặt bằng kinh doanh bị đóng cửa và nhiều doanh nghiệp phải tuyên bố phá sản.
Như vậy, đại dịch Covid-19 đã vô hình tạo nên một dãy Domino và két theo rất nhiều doanh nghiệp phải “đổ” theo chuỗi này. Hầu như toàn bộ các lĩnh vực kinh doanh đều chịu ảnh hưởng tiêu cực từ chuỗi Domino này và đây là điều chắc chắn không một ai mong muốn. Nhưng vô hình chung từ chuỗi Domino sụp đổ này cũng đã tạo ra những chuỗi Domino khác. Tiêu biểu đó chính là sự “phất” lên của ngành thương mại điện tử, kinh doanh online, dịch vụ ship hàng khi xu hướng của người tiêu dùng đang dần bị thay đổi do chính ảnh hưởng của dịch bệnh.
Xem thêm: Chiến lược đại dương xanh: Bức tranh toàn cảnh dành cho bạn
Hiệu ứng Domino trong kinh doanh thực sự luôn là vấn đề được các doanh nhân quan tâm. Bởi nó là một chuỗi phản ứng mà không phải lúc nào bạn cũng có thể làm chủ “cuộc chơi” được. Và ví dụ từ ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã minh chứng rõ ràng nhất cho chúng ta thấy điều này. Nếu doanh nghiệp không nhận biết vấn đề để từ đó điều chỉnh, thay đổi thì mặc định bạn sẽ chỉ giống một quân Domino phụ mà thôi.