Kinh doanh bán lẻ là hình thức rất phổ biến và được nhiều người lựa chọn để phát triển lâu dài tại thị trường Việt Nam. Không chỉ có các đơn vị nội địa mà trong những năm gần đây, có rất nhiều công ty lớn ở nước ngoài không ngừng rót vốn đầu tư vào thị trường kinh doanh bán lẻ ở nước ta.
Từ đó, có thể thấy sức hút của hình thức này chưa hề có dấu hiệu “hạ nhiệt” và ngược lại vẫn là một sự lựa chọn đầy lý tưởng cho nhiều người muốn đầu tư kiếm lời lúc này. Vậy kinh doanh bán lẻ là gì? những mô hình và chiến lược nào được đánh giá là hiệu quả hiện nay?
1/ Kinh doanh bán lẻ là gì?
Là một trong những hình thức kinh doanh rất phổ biến tại Việt Nam, không khó để chúng ta bắt gặp những cửa hàng, cá nhân, công ty,… đang kinh doanh bán lẻ ngay ở nơi bạn đang sinh sống và làm việc. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể đưa ra một đáp án chính xác đối với câu hỏi “Kinh doanh bán lẻ là gì?” của chúng tôi lúc này. Đối với nhiều người, nhắc đến cụm từ bán lẻ họ sẽ liên tưởng ngay đến những cá nhân buôn bán nhỏ lẻ. Khác với những công ty, doanh nghiệp lớn đang cung cấp hàng hóa số lượng nhiều ra thị trường. Vậy đây có phải là một cách hiểu đúng không?
Cách nghi về hình thức kinh doanh này như trên là hoàn toàn không chính xác, kinh doanh bán lẻ là mô hình phát triển tập trung hoàn toàn vào người tiêu dùng cá nhân – những người có nhu cầu mua sắm hàng hóa với số lượng ít, thường là để sử dụng cho cá nhân hoặc gia đình chứ không phải mục đích kinh doanh. Phần lớn các đơn vị kinh doanh bán lẻ sẽ là nhập hàng từ những nhà sản xuất, doanh nghiệp lớn kinh doanh với hình thức B2B và sau đó sẽ bán cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, các đơn vị kinh doanh theo mô hình này cũng có nhiều quy mô khác nhau. Không phải chỉ có những cửa hàng nhỏ như nhiều người vẫn nghĩ mà song hành với đó nhiều đơn vị lớn còn sở hữu cả chuỗi các cửa hàng, nhiều chi nhánh, nhiều hệ thống được phân bố ở các nơi khác nhau. Vì vậy, kinh doanh bán lẻ không đồg nghĩa với buôn bán nhỏ lẻ như nhiều bạn vẫn cho rằng.
Xem thêm: Mô hình kinh doanh truyền thống: Những tip cải thiện giúp nâng cao hiệu quả vượt bậc
2/ Thị trường bán lẻ tại Việt Nam ra sao?
Thị trường bán lẻ tại Việt Nam trong 10 năm trở lại gần đây luôn được đánh giá là vô cùng sôi động với tốc độ phát triển đầy ấn tượng. Hiện tại, chúng ta đang đứng ở vị trí thứ 6 trong TOP 30 quốc gia có tiềm lực và thu hút được đầu tư rất cao trong ngành này trên toàn thế giới. Đây chính là vị trí có thể minh chứng cho sự phát triển của ngành bán lẻ của Việt Nam đang ở mức độ như thế nào.
Theo số liệu của Bộ Công Thương, năm 2010 doanh thu tiêu thụ bình quân theo đầu người nước ta là 19,3 triệu đồng/người. Nhưng đến năm 2019 con số này đã vượt lên đến 51,2 triệu đồng/người và đóng góp gần 8% vào tổng GDP. Với việc mở cửa đón sự xuất hiện của rất nhiều doanh nghiệp bán lẻ lớn từ nước ngoài vào thị trường Việt Nam đã tạo ra rất nhiều cơ hội và thách thức đối với ngành bán lẻ nói chung. Bởi lúc này, các doanh nghiệp nội địa cũng phải cần thay đổi nếu không sẽ bị mất đi phần “bánh ngọt” của mình.
Nhưng không phải doanh nghiệp bán lẻ nào cũng có thể tồn tại ở thị trường Việt Nam. Được đánh giá là “miếng bánh ngọt” nên đồng nghĩa với việc mức độ cạnh tranh cũng là không nhỏ. Chưa kể nếu không thực sự am hiểu về người tiêu dùng, đặc điểm riêng của thị trường Việt thì việc chinh phục cũng không dễ dành chút nào. Chưa kể, các thương hiệu Việt cũng đang ngày càng đổi mới và dẫn đầu các xu thế có thể nhắc đến như Vincom, Biti’s, Việt Tiến, Thế giới di động, Điện máy xanh,...
3/ Có những mô hình bán lẻ nào phổ biến hiện nay?
Mô hình bán lẻ qua cửa hàng
Nhắc đến những mô hình bán lẻ đang phổ biến hiện nay thì chắc chắn bán lẻ qua cửa hàng sẽ luôn xếp ở vị trí số 1. Mô hình bán lẻ này đã có từ rất lâu đời nhưng cho đến nay vẫn phát huy được tính hiệu quả cao nên vẫn được đông đảo mọi người lựa chọn. Các kiểu hình thức của mô hình này bạn có thể bắt gặp dễ dàng như cửa hàng tạp hóa, cửa hàng tiện lợi, siêu thị truyền thống, các cửa hàng trong trung tâm thương mại,…
Mô hình bán lẻ chuyên biệt
Có lẽ cái tên của mô hình này sẽ khiến nhiều bạn cảm thấy khó hiểu, mô hình bán lẻ chuyên biệt là cụm từ được dùng để chỉ về những đơn vị kinh doanh thương hướng những gì khách hàng “muốn”. Điều này rất khác so với mô hình trên cũng như các mô hình khác. Bởi phần lớn các mô hình bán lẻ đều kinh doanh những thứ mà khách hàng “cần”. Nên có thể nói đây là một phiên bản “nâng cấp” với những tiện nghi, trải nghiệm mua sắm dựa trên nhu cầu của khách hàng rất rõ ràng.
Mô hình máy bán hàng tự động
Có thể bạn không biết thì mô hình bán lẻ này đã có mặt ở Mỹ được gần một thế kỷ nay, dù xuất hiện ở Việt Nam không lâu nhưng mức độ phổ biến của nó đã khiến nhiều người phải đáng kinh ngạc. Từ các trường học, bệnh viện, công viên và thậm chí là những điểm dừng trên trên các đường phố lớn bạn cũng có thể dễ dàng mua sắm với những chiến máy bán hàng tự động này. Điểm tiện ích này cũng chính là yếu tố đã thu hút được người tiêu dùng một cách nhanh chóng.
Mô hình bán lẻ online
Trong thời đại công nghệ số 4.0 sẽ thật là một sự thiếu xót nếu không nhắc đến mô hình bán lẻ online. Với sự phát triển của mạng lưới Interet cùng với sự thay đổi trong xu hướng mua sắm của người tiêu dùng, đã mở ra một cơ hội phát triển rất lớn cho các nhà bán lẻ. Thậm chí, ngay cả khi họ đã là những doanh nghiệp bán lẻ lớn nhưng cũng không tránh được sự ảnh hưởng của Internet.
Mô hình bán lẻ không qua cửa hàng
Nhiều bạn sẽ nhầm lẫn mô hình bán lẻ không qua cửa hàng này chính là mô hình bán lẻ online. Tuy nhiên, bán lẻ không qua cửa hàng cố định này có rất nhiều hình thức giao dịch khác nhau. Đó có thể là các quầy lưu động, máy bán hàng, tivi, internet,… Với mô hình này, người đâu tư cũng không cần phải nhập một số lượng hàng hóa lớn ngay từ đầu. Hoàn toàn có thể chỉ là những món hàng mẫu để khách hàng tham khảo trước.
Mô hình bán lẻ nhượng quyền
Đây là mô hình đang thực sự “bùng nổ” trong những năm gần đây tại nước ta, đặc biệt là trong lĩnh vực ăn uống với các thương hiệu cafe, trà sữa hay đồ ăn nhanh. Thay vì tự tạo lập cho mình một thương hiệu mới, độc lập không có nhiều sức cạnh tranh. Những người mua nhượng quyền nhận được rất nhiều lợi ích không thể phủ nhận với một thương hiệu nhượng quyền đang có vị thế cao trên thị trường.
Mô hình bán lẻ thông qua bưu chính
Các đơn vị bán lẻ lúc này sẽ kết hợp với các đơn vị bưu chính để vận chuyển hàng hóa cho khách hàng có nhu cầu. Thường các giao dịch sẽ được tiến hành trên điện thoại hay các website trực tiếp. Vì vậy, không đòi hỏi người bán hàng nhất định phải có cửa hàng hay kho hàng. Nhưng ngược lại phải có địa chỉ của khách hàng để bên bưu chính có thể giao hàng chính xác đến người mua. Các mặt hàng kinh doanh theo mô hình này cũng khá là đa dạng từ hàng hóa thông thường cho đến chuyên biệt.
4/ Chiến lược kinh doanh bán lẻ
Chú ý nhiều hơn đến các đối thủ của bạn
Bước vào một thị trường có mức độ cạnh tranh vô cùng khốc liệt, ngay cả khi bạn rất giỏi nhưng nếu không biết đối thủ của mình là ai, họ như thế nào thì rất nhanh thôi bạn sẽ bị loại khỏi cuộc chơi này. Không chỉ trong kinh doanh bán lẻ, ở mọi hình thức kinh doanh việc nghiên cứu, phân tích đối thủ cạnh tranh luôn là một chiến lược không thể bỏ qua. Hãy tìm hiểu một cách kỹ lưỡng, ngay cả cách họ trưng bày sản phẩm tại các cửa hàng có gì đặc biệt không. Bởi bạn hoàn toàn có thể học tập những điều vô cùng hữu ích từ chính đối thủ của mình. Nhưng là học hỏi chứ không phải một sự sao chép 100% nhé.
Thay đổi diện mạo cửa hàng, website của bạn
Cửa hàng, website được thiết kế với diện một diện mạo rất lâu chưa được thay thế cũng sẽ tạo nên sự nhàm chán cho người tiêu dùng. Tất nhiên việc thay đổi ở đây không phải là “lột xác” hoàn toàn, bởi nó còn liên quan đến vấn đề nhận diện thương hiệu nữa. Hãy tranh thủ vào các dịp đặc biệt như Tết Nguyên Đán, Trung thu, 1/6 hay sinh nhật thương hiệu để làm mới diện mạo với những điểm nhấn đặc biệt. Hay đơn giản các cửa hàng kinh doanh quần áo, khi đổi mùa họ lại có cách sắp xếp quần áo khác nhau để tạo bầu không khí mới cho khách hàng của mình.
Tổ chức sự kiện, chương trình khuyến mại hấp dẫn
Để đây cao doanh thu cũng như nhận được sự quan tâm của đông đảo khách hàng, thu hút khách hàng tiềm năng thì không thể nào bỏ quan việc tổ chức sự kiện hay các chương trình khuyến mại hấp dẫn được. Trong ngành bán lẻ, đây chính là “chiếu thức” vô cùng hiệu quả với việc kích cầu mua sắm rất thành công. Đôi khi không cần phải là những sự kiện rầm rộ, chỉ cần một sự kiện nhỏ, mini game vẫn sẽ thu hút được nhiều khách hàng. Điều này sẽ tạo nên sự khác biệt nhất định cho đơn vị của bạn, ngay cả khi nhiều nơi cũng tổ chức chương trình vào các dịp giống nhau.
Đầu tư vào marketing nhiều hơn, chuyên nghiệp hơn
Muốn được nhiều người biết đến hơn, muốn cạnh tranh với những đơn vị khác thì không thể nào thiếu đi marketing. Nhiều cá nhân bán lẻ thực chất lại chưa hề nhận ra được tầm quan trọng của điều này trong sự phát triển của mình. Nhưng nếu bạn nhìn vào những công ty, doanh nghiệp, thương hiệu bán lẻ đang phát triển hàng đầu tại Việt Nam thì họ đầu tư không ít vào các hoạt động marketing của mình. Thậm chí có cả một đội ngũ hùng hậu đảm nhận trọng trách này, bởi đầu tư nhiều hơn, chuyên nghiệp hơn vào marketing sẽ giúp bạn có một nền tảng thành công vững chắc.
Ứng dụng công nghệ hiện đại vào quá trình kinh doanh
Đừng biến mình trở nên lạc hậu khi bạn đang sống trong thời đại công nghệ số và đừng khiến mình trở nên kém cỏi hơn so với các đối thủ khác khi mãi kinh doanh theo kiểu truyền thống, không đổi mới. Đừng ngần ngại việc đổi mới, có thể thời gian đầu nó khiến bạn phải xoay sở để học hỏi, nghiên cứu. Nhưng sau khi đã ứng dụng công nghệ thành công thì lợi ích bạn nhận được lại không hề nhỏ chút nào. Điển hình có thể kể đến việc sử dụng phần mềm quản lý bán hàng online có thể giúp bạn cùng lúc quản lý nhiều kênh khác nhau như Facebook, website, landing page,…
5/ Cách bán lẻ online hiệu quả
Bán lẻ online là mô hình được rất nhiều người lựa chọn, từ các cá nhân cho đến các thương hiệu lớn. Họ có thể có cửa hàng trực tiếp hoặc cũng có thể là không, họ có thể nhập số lượng hàng hóa lớn hoặc là ngược lại. Nhưng chúng ta có thể dễ dàng thấy rằng, đây còn là một trong những ý tưởng khởi nghiệp được đông đảo các bạn trẻ lựa chọn hiện nay. Với sự phát triển của Internet đã mở ra rất nhiều cơ hội kinh doanh khác nhau và ngành bán lẻ cũng cực kỳ phát triển trên nền tảng này.
Nhưng không phải vì đó mà bất kì ai cũng có thể thành công với mô hình này, thậm chí ngày chỉ có một vài đơn không đủ để duy trì công việc kinh doanh. Chính vì vậy, trong phần này chúng tôi sẽ đưa ra những bí quyết rất hay để bạn có thể hoàn thiện hơn cho cách bán lẻ online của mình được hiệu quả nhất.
+ Đừng chỉ bán hàng trên một kênh duy nhất hãy cố gắng “phủ sóng” thương hiệu của bạn. Nhưng hãy lựa chọn những kênh thực sự hiệu quả, nếu không bạn sẽ phải tốn các khoản chi phí để duy trì cũng như lãng phí các nguồn lực.
+ Thuê các KOLS trên mạng xã hội để họ PR sản phẩm cho bạn, bởi đây là những người có tầm ảnh hưởng nhất định và được nhiều người theo dõi, tin tưởng.
+ Xây dựng một quy trình mua sắm tiện lợi, tiết kiệm thời gian và dễ dàng nhất cho khách hàng của bạn. Đây sẽ là một trải nghiệm tốt để “ghi điểm” trong mắt họ.
+ Đừng tiếc tiền cho việc chạy quảng cáo, bởi điều này sẽ giúp thương hiệu của bạn đến gần hơn với khách hàng tiềm năng của mình.
+ Thiết lập quy trình chăm sóc khách hàng trực tuyến chuyên nghiệp, từ đó bạn có thể xây dựng nên được các nhóm khách hàng thân thiết, trung thành. Đồng thời tăng tỷ lệ chuyển đổi từ chính những khách hàng cũ của mình.
6/ Những ý tưởng kinh doanh bán lẻ giúp bạn thành công
Việc tìm kiếm ý tưởng kinh doanh bán lẻ là điều không dễ dàng chút nào, ngay cả khi bạn có thể đưa ra cả một danh sách dài những ý tưởng khác nhau. Nhưng chưa chắc chúng đã có thể sử dụng và triển khai được. Trong khi đó, ý tưởng chính là yếu tố cốt lõi để tạo nên sự thành công khi đầu tư. Vậy sau đây hãy cùng chúng tôi tham khảo ngay những ý tưởng kinh doanh bản lẻ được đánh giá là có tỷ lệ thành công rất cao ở thời điểm hiện tại nhé.
Kết hợp hai hoặc nhiều sản phẩm/dịch vụ cùng lúc: Đừng cho rằng chúng ta chỉ có thể bán được một loại sản phẩm/dịch vụ duy nhất. Nếu như bạn đang có nhiều ý tưởng và chúng đều có khả năng thành công thì có thể kết hợp. Nhưng hãy nhớ là chúng phải có sự liên quan và có tệp khách hàng giao nhau. Ví dụ như các cửa hàng làm nails thường vẫn kết hợp cả dịch vụ nối mi, gội đầu hay chăm sóc da.
Sản phẩm/dịch vụ làm đẹp dành cho nam giới: Có lẽ bạn sẽ phải bất ngờ khi chúng tôi đưa ra ý tưởng này, nhưng theo dự đoán xu hướng làm đẹp cho nam giới cũng ngày càng gia tăng. Nếu như Việt Nam mới đang bắt đầu thì điều này đã không còn xa lạ ngay ở Hàn Quốc.
Sản phẩm/dịch vụ chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp: Đời sống ngày càng được nâng cao, người dân nước ta cũng dần quan tâm và đầu tư hơn vào những sản phẩm/dịch vụ chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp cho mình. Vì vậy, theo đó đây là ý tưởng có tiềm năng phát triển rất lớn mà bạn không nên bỏ qua.
Kinh doanh gian hàng ký gửi: Nếu bạn đang sở hữu một mặt bằng kinh doanh thuận tiện, nếu không muốn “đau đầu” về việc nên bán gì thì hãy biến nó thành một gian hàng ký gửi. Ý tưởng này khá mới lạ, bạn sẽ giống một bên trung gian giữa các nhiều đơn vị sản xuất với khách hàng của mình.
Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo các ý tưởng quen thuộc khác nhưng tiềm năng vẫn rất lớn như kinh doanh quầy ăn di động, đồ handmade, đồ công nghệ, đồ dành cho thu cưng,… đã được rất nhiều người lựa chọn trước đấy.
Tham khảo thêm: 9 Chiến thuật thu hút khách hàng bán lẻ “đỉnh của chóp”
Ngành bán lẻ đang có tốc độ phát triển chóng mạnh không chỉ riêng tại Việt Nam mà còn là cả thị trường quốc tế nói chung. Việc nắm bắt các xu hướng đầu tư kinh doanh bán lẻ hoàn toàn có thể mang đến những cơ hội thành công dành cho nhiều người. Tuy nhiên, để có thể tồn tại trong một mô hình kinh doanh này buộc bạn phải có một sự chuẩn bị thật sự kỹ lưỡng cùng với những kiến thức, kinh nghiệm “đắt giá” nhất cho mình.